Havenhoofd ('t hôôd)

Havenhoofd (Goerees: 't Hoôd) is een gehucht in de gemeente Goeree-Overflakkee. Havenhoofd ligt ongeveer twee kilometer ten noordoosten van Goedereede, en kent 120 huishoudens met 360 inwoners. Aan de noordzijde grenst Havenhoofd aan het natuurreservaat de Kwade Hoek, en een deel van het gehucht ligt aan een uitloper van het Zuiderdiep. Havenhoofd is grotendeels gelegen langs de weg die van de Haringvlietsluizen via de buitenhaven naar Goedereede loopt.

Voor de afsluiting van het Haringvliet, als onderdeel van de Deltawerken, vormde Havenhoofd de toegangspoort tot de havens van Goedereede. Doordat de haven van Goedereede steeds verder van de zee kwam te liggen door zandafzetting, moest aan het einde van de 18e eeuw de haven worden verplaatst richting de zee op 2 kilometer van het stadje. Hier is uiteindelijk het gehucht Havenhoofd ontstaan.

Ter hoogte van het Duinroosplein werd in 1732 een lazareth gebouwd, aan de monding van de Goereese haven. Het lazarethe was een quarantaine plaats voor drenkelingen en zeelieden van gestrande schepen die enige tijd in quarantain moesten blijven van wege (vermeende) besmettelijke ziekten. Het lazareth is ruim 70 jaar in gebruik geweest als quarantaineplaats voor zieke scheepslieden.
Van 1806-1812, tijdens de Franse overheersing: kazerne;
Van 1812, na de Franse overheersing: pakhuis voor strandvonderijen;
VAn 1846, van Opperstrandvonder overdracht naar Ontvanger der Domeinen;
Daarna niets meer bekend.

In de Tweede Wereldoorlog (januari 1943) is het dorp geheel gesloopt door de Duisters ten behoeve van vrij schootsveld richting zee als onderdeel van de Atlantikwall. De Atlantikwall was een 2685 kilometer lange verdedigingslinie langs de Noordzee, die nazi-Duitsland in de bezette gebieden heeft aangelegd ter voorkoming van een geallieerde invasie. De atlantikwall liep van de Noordkaap in Noorwegen tot de Frans-Spaanse grens bij de Golf van Biskaje.  Als onderdeel van de Atlantkwall werd op Goeree-Overflakkee in totaal 42 bomvrije bunkers gebouwd, verspreid over het eiland. Na de oorlog zijn de meeste bunkers gesloopt. Enkele zijn er nog, verstopt onder het zand in de duinen. Na de oorlog is het dorp in 1947 - 1949 herbouwt op de oude fundamenten.

Na de Watersnoodramp van 1953 is ter beveiliging van Goedereede de haven van die stad afgedamd met een dam bij Havenhoofd, waardoor de schepen niet meer bij het stadje konden komen. In 1958 is ook de haven van Havenhoofd afgedamd en verhuisden alle kotters naar de nieuwe Deltahaven nabij de Haringvlietdam.

Voor meer foto's van toen en nu, klik hier.